Arketip Kavramı ve Reklamlarda Görülen Arketip Örnekleri

İlk olarak Carl Gustaf Jung tarafından ortaya konulan ve kalıp anlamına gelen arketip kavramı “kültürel niteliğe ve sembolik formlara sahip içgüdüsel düşünce ve davranış kalıpları” olarak tanımlanabilir. Kültüre yerleşen bazı değerleri, inançları farkına varmadan ve zaman içinde içselleştirilen ve sembolleştirilen arketipler, bu semboller aracılığıyla nesilden nesile aktarılabilmektedir. Yaygın olarak kullanılan arketiplerden bazıları; kahraman, kaşif, bilge, asi, aşık, sihirbaz… (Tosun,2010)

Bazı markalar ürünlerinin imajını, kolektif bilinçaltına yerleşmiş olan “kahraman, kahraman karşıtı, deniz kızı, bilge yaşlı adam” gibi bazı prototipler etrafında oluştururlar.(Kotler, 2005) 

Reklamlarda kullanılan en yaygın arketiplerden biri de anne arketipi. Bu arketipi son olarak gördüğümüz yerlerden biri de P&G’nin Rio Olimpiyatları Sponsorluk Reklamı.

Reklamı izlemek için linki tıklayabilirsiniz:https://www.youtube.com/watch?v=-_8s142gVZk

Bu reklamda anne ile çocuk arasındaki duygusal ilişki üzerinde duruluyor. Burada bir yandan ikili arasındaki duygusal bağlar harekete geçirilirken bir yandan da herkesin hayatında en önemli olgu olan aile, özellikle de anne ve annenin çocuğuna olan inancı, emeği ile onun başarılarının arkasında nasıl büyük bir yürek, sevgi, adanmışlık ve vefakarlıkla rol aldığı yeniden hatırlatılıyor. Özellikle reklamın kapanış kısmında, anne arketipi kültürel bir değer olarak karşımıza çıkıyor, annelerin sağlıklı ve başarılı bireyler yetiştirmekteki önemine mercek tutuluyor. “Güçlü birini, ancak güçlü biri yetiştirebilir. Teşekkürler Anne.” Burada sosyal sorumluluğa vurgu yapılıyor ki bu durum son 40 yılda markalaşmanın en önemli kavramlarından biri haline geldi. Hem de geleceğin annelerine güzel bir örnek, başarılı bir bireyin arkasında inançlı, yürekli, sevgi dolu, sabırlı bir anne vardır…Güçlü marka olmak için duygusal pazarlamadan sıklıkla yararlanılan günümüzde tam da  anneler Gününde yayınlanan reklamın, taşıdığı etkileyici mesajlar sayesinde duyguları harekete geçirme konusunda başarılı bir yöntem izlediği görülüyor. (Tosyalı, 2016)

Axess reklamında kullanılan arketip ise ‘iyilik perisi’ arketipi. Masallarda görmeye alışık olduğumuz bir arketip olan ‘iyilik perisi’ bu reklamda yardım perisine dönüşüyor, insanların hayatlarına dokunarak onlara yardım ederek mutlu olan modern ve muzip bir peri olarak yansıtılıyor. Reklam mesajında; tek bir hareketle pek çok konuda insanların hayatlarını renklendiren peri, Akbank’ın nasıl Axess kart kullanıcılarının hayatlarını kolaylaştırdığını ve her şeyi güzelleştiren dokunuşuyla hayatları renklendirmekte olduğunu vurgulanmaktadır. (Tosyalı, 2016)

Reklamı izlemek için linki tıklayabilirsiniz: https://www.youtube.com/watch?v=yQhJ-2g7D9M

Yararlanılan Kaynaklar

Tuba Tosyalı, http://markaliderligi.blogspot.com.tr/

Kotler, P. (2005). A’dan Z’ye Pazarlama. A. Kalem Bakkal (çev.) İstanbul:Mediacat Yayınları

Tosun,N. (2010). İletişim Temelli Marka Yönetimi. İstanbul:Beta